Nghề cào nghêu ở Cần Giờ

NPV – Trước năm 1975, quận Cần Giờ thuộc tỉnh Gia Định. Cần Giờ là huyện duy nhất của Sài Gòn tiếp giáp biển Đông. Ở đây có nghề nuôi nghêu thả trong môi trường tự nhiên. Từ sau vụ xả thải gây hủy diệt môi trường của nhà máy bột ngọt Vedan, đến nay con nghêu ở Cần Giờ tiếp tục lao đao.

Bà Diều kể về nghề cào nghêu:

Đi cào nghêu thì nhiều khi mà đi cào nghêu cây đó thì cào trong mé này ra thì mình lấy luôn, về mình bán luôn, mình có tiền… Mình cào là mình lấy lưỡi cào mình cào rồi có lưới ra sau… Mỗi lần mình cào xong là đổ vô cái bao cả mấy chục ký, năm, bảy chục ký gì đó!”.

Nói về đời sống người dân Cần Giờ, linh mục Trương Hoàng Vũ của Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam, cho biết:

Đây là vùng biển thuộc huyện đảo Cần Giờ, cách thành phố Sài Gòn bảy mươi ký lô mét. Người dân ở đây chủ yếu sống bằng nghề biển là nuôi nghêu, hoặc họ không có điều kiện nuôi nghêu thì họ cào nghêu. Đây là cái vùng biển mà để cho cái con nghêu rất là phù hợp để sinh sôi và nảy nở ở đây. Khi mà nước thủy triều rút đó, thì người dân mà gọi là người dân bình thường mà người ta không có điều kiện người ta nuôi nghêu đó, thì người ta đi dọc theo cái mực nước thủy triều này, người ta cào những cái con nghêu tự nhiên. Hoặc là người ta bắt những con ốc mở, ốc hương về người ta sinh sống kiếm cơm qua ngày.

Đó là cái đời sống của người dân Cần Giờ, nơi tôi đang là phụ trách về mặt tôn giáo cho họ”.

Theo lời của linh mục Trương Hoàng Vũ, nghề cào nghêu ở Cần Giờ phụ thuộc vào mùa nghêu. Từng xảy ra chuyện mấy mùa liền nghêu lớn, nghêu nhỏ thi nhau chết sạch. Ô nhiễm nguồn nước là nghi vấn lớn nhất cho nguyên nhân mất mùa nghêu ở Cần Giờ.

Bà Diều kể rằng cứ mỗi lần sân nghêu chết trắng bãi là ai cũng rầu lắm.

Mình nuôi thì bỏ biển, mình cắm lưới mình rào là minh nuôi vậy đó, rồi tới chừng… có cát, nó ăn cát. Nó sống bằng cát với bằng nước mặn. Thì nước cạn vậy rồi lớn vô, cạn ra, lớn vô… tự nó lớn thôi. Không có cho ăn gì hết. Cũng cực lắm, tới khi mà nó chết thì rầu lắm. Nó chết trắng…”.

Người làm nghề cào nghêu ở biển Cần Giờ phụ thuộc vào con nước thủy triều lên, xuống. Bà Diều nói tiếp:

Có khi nước cạn theo ban đêm, theo nước, từ cạn mỗi tiếng đồng hồ thì nó trễ một tiếng, trễ vậy đó… Ngày này mình đi 12 giờ thì ngày sau phải đi 1 giờ, rồi 3 giờ, 4 giờ, 5 giờ, 6 giờ… tới tối luôn. Có khi đi làm nguyên đêm luôn”.

Đang có tin là chính quyền chuẩn bị việc mở rộng dự án Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ, với dự kiến có 767 hộ đang nuôi nghêu, đánh bắt trên địa bàn xã Long Hòa và thị trấn Cần Thạnh, và 232 phương tiện khai thác đánh bắt hải sản ven bờ bị ảnh hưởng trực tiếp. Xem ra người dân Cần Giờ lại sẽ lao đao vì quy hoạch.

NPV