Mỹ phẩm “tự chế”: khởi nghiệp, hay canh bạc rủi ro?

Ảnh: Nguyên liệu mỹ phẩm dỏm cùng “công nghệ tay chân”

gây dị ứng mẩn ngứa bị cơ quan chức năng TP.HCM phát hiện.

NPVGiá rẻ, được quảng cáo làm từ nguyên liệu thiên nhiên, công thức độc quyền… mỹ phẩm tự chế (handmade) đã biến rất nhiều sinh viên, học sinh, các bà nội trợ trở thành “bà chủ” vừa sản xuất, vừa bán hàng.

Hầu hết người sản xuất, người bán đều khẳng định các loại mỹ phẩm handmade được chiết xuất từ thiên nhiên như: tinh dầu dừa, gấc, cám gạo, trà xanh, mật ong… Chủng loại rất đa dạng, thường gặp là son dưỡng môi, các loại mặt nạ thiên nhiên, soap (xà phòng) dùng rửa mặt, kem dưỡng da, sữa dưỡng thể…

N.T.H.Dung, sinh viên năm cuối Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM, chủ một trang Facebook bán son handmade, không ngần ngại nói thẳng cô không hề học qua một khóa đào tạo nào về làm mỹ phẩm nhưng “có chị gái từng học làm son nên bày cho công thức”. “Chị gái chỉ là khởi nguồn để mình bắt đầu tham gia việc này thôi. Chứ bây giờ, mọi cái đơn giản lắm. Cứ lên mạng, người ta hướng dẫn làm, hướng dẫn chỗ mua nguyên liệu, làm theo là ra thôi. Vừa tiết kiệm tiền học phí mà chung quy lại, cũng giống nhau cả. Mình tới lớp làm người ta cũng dạy như vậy mà”, Dung chia sẻ.

Vậy là chỉ cần ngồi tại nhà, tìm kiếm cách làm trên các trang mạng trực tuyến thì bất kỳ ai cũng dễ dàng trở thành nhà sản xuất kiêm chủ một trang bán hàng trực tuyến mỹ phẩm tự chế.

Bà Ngô Thị Bích Thuỷ (48 tuổi, quê An Giang) bệnh nhân đang điều trị nám tại BV Da Liễu cho biết: “Cách đây khoảng 1 năm, tôi đi làm công nhân ở Bình Dương thì nghe mấy người trong công ty nói có loại kem trắng da, chống nhăn nheo nên mua dùng thử. Trước đó, tôi thấy ai cũng nói sản phẩm này dùng tốt cho da giúp da trẻ trung hơn nên tôi càng tin hơn. Lúc đó cũng không rõ sản phẩm này được sản xuất tại đâu, chỉ nghe nói là mỹ phẩm thiên nhiên”.

“Thời gian đầu sử dụng cũng thấy trắng da hơn một chút nhưng càng ngày càng đen sạm đi. Tiếp đó, tôi lại nghe bạn bè nói có mấy loại kem trị nám nên mua xài thử, càng dùng tôi càng thấy da đen sạm đi hơn bị tới bây giờ. Bữa giờ đi chữa trị khắp nơi cũng hết hơn 5 triệu rồi mà bác sĩ nói còn phải chữa dài dài. Giờ tôi ra đường ngại lắm, đi đâu cũng phải đeo khẩu trang, ra đường cũng không dám nói chuyện với ai”, bà Thủy tâm sự với những nụ cười chua chát.

Trao đổi về vấn đề trên, ThS.Bs Trần Nguyên Ánh Tú – Bác sĩ BV Da Liễu TPHCM chia sẻ: “Hiện nay có rất nhiều loại mỹ phẩm trôi nổi trên thị trường với các lời quảng cáo vô cùng hấp dẫn, như kem làm trắng da cấp tốc, kem trị mụn cấp tốc, kem điều trị sạm da cấp tốc… Tuy vậy những sản phẩm này thực sự không an toàn, và nó thường có chứa chất corticosteroid”

Đại diện phía bệnh viện Da Liễu cho rằng: “Khi mới dùng da bạn sẽ rất đẹp, rất trắng trẻo, mịn màng và bạn sẽ cảm thấy loại kem bôi này rất hợp với làn da của bạn. Một thời gian sau, da bắt đầu ửng đỏ, teo mỏng, xuất hiện các mạch máu nhỏ ngoằn ngoèo thường ở hai má, nổi nhiều mụn trứng cá, mụn mủ, các đốm nâu và sạm da cũng xuất hiện và ngày càng đậm hơn, kèm theo các triệu chứng ngứa, châm chích rất khó chịu”.

“Một tác dụng phụ quan trọng khác của các loại kem bôi có chứa corticosteroid chính là hiện tượng ‘lệ thuộc’. Khi bạn muốn ngưng bôi các loại kem không an toàn này, da sẽ trở nên đỏ hơn, ngứa và châm chích nhiều hơn, mụn trứng cá, mụn mủ nhiều hơn, da sạm đen hơn…”, Bác sĩ Ánh Tú chỉ rõ một số triệu chứng xuất hiện trên da mặt bệnh nhân.

PGS.TS Lê Ngọc Diệp – trưởng phòng khám da liễu (Bệnh viện ĐH Y dược TP.HCM, cơ sở II) – cho biết ngoài nguy cơ có sự pha trộn chất độc hại, do mỹ phẩm handmade được làm từ nguyên liệu không được kiểm định về chất lượng, mỹ phẩm dạng này còn không đảm bảo điều kiện vô khuẩn.

Quá trình sản xuất bằng những dụng cụ không vệ sinh, việc bảo quản, vận chuyển trong những chai lọ bất kỳ với thời tiết, nhiệt độ khác nhau dễ sinh nấm, mốc, hư hỏng.

Dưới gốc độ chuyên môn, bác sĩ Ánh Tú khuyên người dân nếu muốn có một làn da đẹp thì phải dùng những sản phẩm chăm sóc da có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, an toàn, hiệu quả và phù hợp với từng loại da khác nhau.

Ngọc Thịnh